ข้อมูลเรือนพื้นถิ่นในประเทศไทย

เรือนพื้นถิ่น คือ สถาปัตยกรรมซึ่งเป็นของชาวบ้าน สร้างโดยชาวบ้าน มีการถ่ายทอดระบบและวิธีการต่อเนื่องกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ สร้างขึ้นมาโดยใช้วัสดุที่มีอยู่ในแต่ละท้องถิ่น มีความสอดคล้องกับวิถีชีวิต และระบบนิเวศของแต่ละพื้นที่ มีการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการปรับตัวให้เกิดความสมดุลระหว่างวิถีชีวิตกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ การศึกษาเกี่ยวกับเรือนพื้นถิ่น คือ การพยายามที่จะศึกษาคุณค่าของสถาปัตยกรรมนั้นๆ โดยพิจารณาถึงการผสมผสานของสถาปัตยกรรมแต่ละรูปแบบกับวิถีชีวิต ระบบนิเวศ และความต่อเนื่องของอายุกาลที่สืบทอดกันมาของแต่ละกลุ่มชน นอกจากนั้นยังศึกษาถึงการแพร่กระจายทางวัฒนธรรมพื้นถิ่นโดยมีวัตถุประสงค์ที่จะเก็บรักษาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นดั้งเดิมให้ได้โดยมีการปรับแต่งหรือเปลี่ยนแปลงน้อยที่สุด

อนึ่ง จากผลการดำเนินงานที่ผ่านมา ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ได้มอบทุนอุดหนุนการวิจัยในหัวข้อ เรือนพื้นถิ่นในประเทศไทย นี้จำนวนหลายเรื่องด้วยกัน มีผลผลิตเป็นงานวิจัยที่มีคุณภาพ ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเรือนพื้นถิ่นในประเทศไทยจากการสำรวจและเก็บข้อมูลภาคสนามอย่างละเอียดแม่นยำ หมายรวมถึงผลงานหัวข้อเดียวกันนี้ที่ศึกษาโดยนักวิจัยคนอื่นๆ ของหน่วยงานอื่นซึ่งมีจำนวนมาก แต่ไม่เคยมีการรวบรวมและเผยแพร่ในรูปแบบอื่นๆ นอกเหนือจากงานวิจัยที่เป็นรูปเล่ม สมควรที่จะได้รับการจัดการข้อมูลให้อยู่ในรูปคลังข้อมูลดิจิทัล มีระบบการจัดเก็บ รวมรวม และเผยแพร่แบบออนไลน์ เพื่อให้ผู้ที่กำลังค้นคว้าวิจัยและผู้สนใจทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลได้โดยสะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น อันจะก่อให้เกิดการนำข้อมูลไปต่อยอดหรือประยุกต์ใช้ในการศึกษาค้นคว้าหรือประกอบอาชีพได้ จึงจัดทำ "งานพัฒนาฐานข้อมูลเรือนพื้นถิ่นในประเทศไทย" ขึ้นตั้งแต่ปีงบประมาณ 2559 โดยเริ่มจากข้อมูลเรือนพื้นถิ่นในประเทศไทยภาคกลาง เป็นอาทิ ตามด้วยภาคเหนือ และภาคใต้ แล้วจึงได้จัดทำฐานข้อมูลออนไลน์และเว็บไซต์ฐานข้อมูลเรือนพื้นถิ่นในประเทศไทย เพื่อเผยแพร่สู่สาธารณะผ่านระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เพื่อให้ผู้ที่กำลังศึกษาค้นคว้าวิจัยและผู้สนใจทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลได้อย่างสะดวกรวดเร็ว สืบเนื่องมาจนถึงปีงบประมาณปัจจุบัน